Nội dung/ Thông điệp
1. Phương pháp chung
- Học sinh căn cứ vào tiêu đề của văn bản. Căn cứ vào những hình ảnh đặc sắc, câu văn, câu thơ được nhắc đến nhiều lần. Đây có thể là những từ khóa chính chứa nội dung của văn bản.
- Đối với văn bản là một đoạn hoặc một vài đoạn, việc cần làm là học sinh phải xác định được đoạn văn trình bày theo cách nào: diễn dịch, quy nạp, móc xích hay song hành… Xác định được kiểu trình bày đoạn văn học sinh sẽ xác định được câu chủ đề nằm ở vị trí nào. Thường câu chủ đề sẽ là câu nắm giữ nội dung chính của cả đoạn. Xác định bố cục của đoạn cũng là căn cứ để chúng ta tìm ra các nội dung chính của đoạn văn bản đó.
2. Phương pháp cụ thể
| Loại câu hỏi | Dạng bài | Phương pháp làm bài |
| Câu hỏi về ý chính, nội dung, tư tưởng, chủ đề văn bản | Dạng 1: Chủ đề/ đề tài nổi bật. | Xác định từ/ cụm từ, chi tiết được lặp lại nhiều lần. |
| Dạng 2: Nội dung chính | Xác định câu chủ đề, nhan đề đoạn trích, nên làm câu hỏi này cuối cùng. | |
| Dạng 3: Xác định quan điểm của tác giả, nhân vật | Lưu ý cách sử dụng từ ngữ của tác giả/ nhân vật để xác định quan điểm, thái độ. | |
| Câu hỏi tìm thông tin văn bản | Dạng 1: Tìm câu thơ, câu văn mang nội dung tư tưởng. | Nhìn nhanh ở phần đầu/ cuối ngữ liệu vì câu chủ đề thường nằm ở đó. |
| Dạng 2: Thu thập, phân tích, tìm ra những thông tin không được nhắc đến | Sử dụng phương pháp loại trừ. | |
| Câu hỏi suy luận | Dạng 1: giải thích hàm ý nội dung một khái niệm câu văn/ câu thơ | Ngoài kiến thức lý thuyết thì dạng câu hỏi này còn đỏi hỏi khả năng văn học, khả năng lý giải ngôn từ, hình tượng nghệ thuật. |
| Dạng 2: Xác định giá trị của từ ngữ, hình ảnh... |
